เสื้อบอลแท้ ของดีจริงหรือแค่ของเล่นราคาแพง?!?!?!
ผู้เขียนเริ่มสะสมเสื้อบอลแท้และเสื้อบอลก็อบ ตั้งแต่ยุคร้านรวงแหล่งเสื้อบอลก็อบยังอยู่ย่านพระโขนง ไม่เคยไปเยี่ยมเยือน อาศัยดูโฆษณาในนิตยสารสตาร์ ซอคเกอร์ รายสัปดาห์ ต้องสั่งซื้อทางไปรษณีย์ และจ่ายเงินด้วยธนาณัติ ซึ่งหากนับย้อนกลับไปก็เกือบ 20 ปีแล้ว กระทั่งเลิกเล่นเสื้อบอลก็อบอย่างถาวรเมื่อราว 10 ปีก่อน และเริ่มต้นกิจการส่วนตัวผ่านประสบการณ์การค้าขายเสื้อบอลแท้มากว่า 5 ปี คำถามที่ผู้เขียนเจออย่างบ่อยจากมิตรสหายหลายนามกับลูกค้าผู้กระหายใคร่รู้มากมายตลอดระยะเวลาที่อยู่ในแวดวงนักสะสมเสื้อบอล คือ "เสื้อบอลแท้ต่างจากเสื้อบอลก็อบ (เกรด AAA) ยังไงครับ?"
ผู้เขียนมั่นใจว่าคนไทยเกินล้านคนอยากหาคำตอบนี้จากใครสักคนหนึ่งที่นับได้ว่าเป็นผู้รู้ในแวดวงนักสะสมเสื้อบอลแท้ และในวันนี้ ผู้เขียนขอถือวิสาสะ (สถาปนาตัวเองเป็นกูรูเพื่อ) ตอบปัญหาโลกแตกข้อนี้เอง!!
วิวัฒนาการเสื้อบอลก็อบ
ผู้เขียนยอมรับความจริงโดยขอสารภาพว่าไม่ทราบ (และไม่อยากสืบเสาะจริงๆ ว่า) ต้นกำเนิดของเสื้อบอลก็อบมีมาตั้งแต่เมื่อใด แต่เท่าที่ระลึกได้คือตั้งแต่เริ่มดูบอลและซื้อนิตยสารสตาร์ ซอคเกอร์ รายสัปดาห์ ครั้งแรกเมื่อประมาณ 20 ปีก่อนนั้น ก็เห็นโฆษณาเสื้อบอลก็อบ เด่นหราอยู่ในปกใน หน้ากลางใน ปกหลัง และอีกหลายส่วน ของนิตยสาร ซึ่งร้านเหล่านี้มีแหล่งขายใหญ่อยู่แถวพระโขนง
หากจะว่าไป เสื้อบอลก็อบในยุคดังกล่าวมีลวดลายและรายละเอียดหลายประการที่ยังถือว่าห่างไกลจากเสื้อบอลแท้ (ซึ่งหาซื้อได้ยากเย็นเหลือเกิน) ไม่ว่าจะเป็นการติดโลโก้ของร้านค้าบนเสื้อ แทนที่จะติดตราสัญลักษณ์ยี่ห้อเสื้อผู้สนับสนุนตัวจริงของสโมสร เนื้อผ้าที่มักทำเป็นมาตรฐานเหมือนกันทุกทีม เพียงแค่เปลี่ยนสีหรือลายนิดหน่อย โดยจะมีข้อแตกต่างสำคัญเพียงแค่โลโก้ของสโมสรต่างๆ เท่านั้น
ในช่วงเวลาหลังจากนั้นไม่กี่ปี ร้านสตาร์ ซอคเกอร์ ได้เริ่มนำเสื้อบอลแท้เข้ามาจำหน่ายบ้าง เสื้อบอลก็อบก็เริ่มมีพัฒนาการที่ดีขึ้น คือ เริ่มมีการปรับเปลี่ยนเนื้อผ้า ลวดลายให้มีความใกล้เคียงเสื้อบอลแท้มากยิ่งขึ้น แต่การติดโลโก้ของร้านค้าบนเสื้อ แทนที่จะติดตราสัญลักษณ์ยี่ห้อเสื้อผู้สนับสนุนตัวจริงของสโมสรก็ยังคงมีอยู่ ในยุคนี้ ผู้ผลิตเสื้อผ้ากีฬารายใหญ่ของไทยอย่าง FBT และ Grand Sport ก็ยังหันมาจับตลาดนี้ด้วยซ้ำ
อย่างไรก็ตาม ด้วยปัญหาเรื่องกฎหมายลิขสิทธิ์ ทำให้ในช่วง 10 ปีกว่ามานี้ ผู้ค้ารายใหญ่ต้องล่าถอยออกจากตลาดนี้ไป แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าเสื้อบอลก็อบจะตายไปจากตลาด ดังจะเห็นได้จากร้านเสื้อบอลก็อบมากมายได้ผุดขึ้นเป็นดอกเห็ดบริเวณหลังสนามศุภฯ แทนที่การหายตัวไปอย่างลึกลับของร้านค้าย่านพระโขนง พัฒนาการของเสื้อบอลก็อบในยุคนี้ก็ได้เริ่มมีความเปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยสำคัญคือ เสื้อบอลก็อบแบบดั้งเดิมก็ยังคงอยู่ แต่เริ่มไม่มีการติดโลโก้ของร้านค้าบนเสื้ออีกต่อไป ในขณะที่เสื้อบอลก็อบ เกรด A ก็ได้ถือกำเนิดขึ้น ก่อนจะยกระดับขึ้นมาเป็นเกรด AAA ในช่วง 4-5 ปีที่ผ่านมา
แล้วเสื้อบอลก็อบ เกรด A กับ เกรด AAA คืออะไร?
เสื้อบอลก็อบ เกรด A คือ เสื้อบอลก็อบที่ถูกผลิตขึ้นมาเลียนแบบเสื้อบอลแท้ทุกประการ ทั้งในด้านรูปแบบ รายละเอียดของเครื่องหมายต่างๆ ที่อยู่บนเสื้อ ความแตกต่างเพียงประการเดียวก็คือ คุณภาพของวัสดุต่างๆ แตกต่างกันกับเสื้อบอลแท้ ซึ่งเริ่มมีการจัดจำหน่ายในห้างสรรพสินค้า และร้านเสื้อผ้ากีฬาชั้นนำ อยู่มากพอสมควร
ต่อมาเมื่อผู้ผลิตเสื้อผ้ากีฬารายใหญ่เริ่มมีการย้ายฐานการผลิตมาตั้งอยู่ในทวีปเอเชีย รวมไปถึงประเทศไทย ก็ทำให้เสื้อบอลก็อบ มีพัฒนาการที่ดียิ่งๆ ขึ้นไปอีก จนเมื่อราว 5 ปีที่ผ่านมา เสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ก็ได้ถือกำเนิดขึ้น กระทั่งนำไปสู่วิวาทะอันยิ่งใหญ่ในวงการนักสะสมเสื้อบอลของไทยว่า
เสื้อบอลแท้กับเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ต่างกันอย่างไร?
"เค้าบอกผมว่าเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ก็คือ เสื้อบอลแท้ที่ตก QC (การควบคุมคุณภาพการผลิต) จากโรงงานนั่นแหละ มันคือเสื้อบอลแท้แบบนึง" อดีตนักสะสมเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ท่านหนึ่งเคยบอกเล่าถึงข้อมูลที่ได้รับจากผู้ประกอบการเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA (ก่อนจะผ่านประสบการณ์มูลค่ามหาศาลผันตัวมาสะสมเสื้อบอลแท้ได้สักระยะหนึ่ง) คำถามก็คือ จริงหรือ?
รายละเอียดทั่วไปของเสื้อบอล
ก่อนที่ผู้เขียนจะตอบคำถามสำคัญที่ว่า เสื้อบอลแท้กับเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ต่างกันอย่างไร? ต้องขออธิบายรายละเอียดทั่วไปของเสื้อบอล ตามความคิดเห็นของผู้เขียนสักเล็กน้อยว่าเสื้อบอลแต่ละตัวมีความเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไรบ้าง
ข้อแรก สิ่งที่เราเห็นได้ชัดเจนที่สุดคือ ดีไซน์ของเสื้อบอล
ซึ่งมีความแตกต่างกันไปตามแต่ผู้ผลิตได้ทำการออกแบบ และแม้จะเป็นดีไซน์แบบเดียวกัน แต่เมื่อถูกนำไปใช้กับต่างสโมสรต่างทีมชาติกัน ก็จะมีความแตกต่างกันในรายละเอียดปลีกย่อย เช่น สีเสื้อ โลโก้สัญลักษณ์ของทีม สปอนเซอร์ หรือลูกเล่นที่ผู้ผลิตนำมาใช้กับเสื้อรุ่นนั้นๆ เป็นต้น
นอกจากนี้ รายละเอียดของการดีไซน์ยังรวมไปถึงรูปทรงของเสื้อว่ามีลักษณะเช่นไร เช่น เสื้อถูกตัดเย็บขึ้นมาจากผ้ากี่ชิ้น ประกอบขึ้นมาเป็นลักษณะใด ไม่ว่าจะเป็น ทรงเสื้อปกติ ทรงเสื้อฟิตเข้ารูป ทรงเสื้อหลวมๆ แขนปกติ แขนสั้นเต่อ แขนสามส่วน คอปก คอวี คอกลม ชายแขนเสื้อปกติ ชายแขนเสื้อโค้ง ชายแขนเสื้อมีจัมพ์ ชายเสื้อเสมอ ชายเสื้อด้านหน้าสั้นกว่าชายเสื้อด้านหลัง รวมไปถึงลักษณะการเดินตะเข็บที่แตกต่างกันไปตามลักษณะของการดีไซน์ เป็นอาทิ
ประการต่อมาก็คือ เนื้อผ้า เมื่อมองเผินๆ เสื้อบอลแต่ละตัวก็ดูเหมือนจะถูกตัดเย็บจากผ้าแบบเดียวกันหรือใกล้เคียงกัน แต่ในความเป็นจริงแล้ว เสื้อบอลแต่ละดีไซน์มักถูกตัดเย็บขึ้นมาจากผ้าที่มีความหลากหลายแตกต่างชนิดกันไป และแม้ว่าเสื้อบอลจำนวนมากถูกตัดเย็บด้วยผ้าโพลีเอสเตอร์ 100% แต่เมื่อลองเอามาเปรียบเทียบกัน ก็ยังมีความแตกต่างกันในด้านคุณภาพของผ้า ความยืดหยุ่น หนา เหนียว นุ่ม รวมทั้งลวดลายบนผืนผ้าอยู่พอสมควร อีกทั้งเสื้อบอลอีกจำนวนหนึ่งอาจถูกตัดเย็บด้วยผ้าผสมโดยใช้โพลีเอสเตอร์เป็นส่วนประกอบหลัก และผสมด้วยผ้าไลคร่า หรือค็อตตอน ด้วยสัดส่วนประมาณ 10-40% ซึ่งคุณลักษณะปลีกย่อยเหล่านี้ทำให้เสื้อบอลแต่ละดีไซน์มีเอกลักษณ์ที่ไม่เหมือนกัน
ประการสุดท้ายคือ การตัดเย็บ ที่จะต้องมีความประณีตเรียบร้อย เพราะดีไซน์ของเสื้อบอลแม้จะดีเพียงใดก็ตามย่อมหามีค่าประโยชน์อันใดไม่หากมิสามารถถูกตัดเย็บออกมาได้ตามแบบร่างในกระดาษของมัน
เสื้อบอลแท้ ของดีจริงหรือแค่ของเล่นราคาแพง?!?!?!
เมื่อได้ทราบถึงรายละเอียดทั่วไปของเสื้อบอลแล้ว ผู้เขียนขอย้อนกลับมายังคำถามที่ค้างไว้นั่นคือ เป็นความจริงหรือที่เค้าว่ากันว่าเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ก็คือ เสื้อบอลแท้ที่ตก QC จากโรงงานนั่นแหละ มันคือเสื้อบอลแท้แบบนึง?
"เนื้อผ้ามันดีมากเลยนะ นุ่มกว่า ใส่สบายกว่า เนื้องานก็เรียบร้อยกว่าเยอะเลย" VP ทางด้านการเงินของบริษัทมหาชนชั้นนำ ที่ใส่เสื้อบอลก็อบ เกรด AAA เล่นฟุตบอลกับเพื่อนร่วมงานมาหลายปีกล่าวยอมรับเมื่อมีโอกาสได้จับเสื้อบอลแท้ดีไซน์เดียวกันกับเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ตัวเก่งของเขาเป็นครั้งแรก
"จะบ้าเหรอครับพี่น้อง ถ้าของมันเหมือนกัน ใครเค้าจะบ้าไปซื้อของแท้ (ที่แพงกว่าให้โง่) ล่ะครับ" นักธุรกิจพ่อลูกอ่อนซึ่งเป็นนักสะสมเสื้อบอลแท้ตัวยงกล่าวฟันเฟิร์มด้วยความมั่นใจ
เหล่านี้คือบางส่วนของคำยืนยันว่า เสื้อบอลก็อบ เกรด AAA มีความผิดแผกแตกต่างจากเสื้อบอลแท้อย่างแน่นอน แต่เพื่อให้ทุกท่านเห็นภาพที่ชัดเจนมากขึ้น ผู้เขียนขอนำเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA มาเปรียบเทียบกับเสื้อบอลแท้ตามรายละเอียดทั่วไปของเสื้อบอลที่ได้กล่าวถึงไปก่อนหน้านี้ทีละประเด็น ดังนี้
ข้อแรก ประเด็นเรื่องดีไซน์ของเสื้อบอล เสื้อบอลก็อบ เกรด AAA เป็นนวัตกรรมที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อเลียนแบบเสื้อบอลแท้ ส่วนใหญ่มักถูกถอดแบบมาจากเสื้อบอลแท้ทั้งดุ้น ดังนั้นเมื่อเทียบกับเสื้อบอลรุ่นเดียวกันแล้วเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ส่วนใหญ่จึงมีความเหมือนในเรื่องรายละเอียดของการดีไซน์ชนิดแทบแยกไม่ออก หรือเรียกได้ว่าทำได้เหมือนเสื้อบอลแท้เกือบ 100% ทีเดียว แต่แน่นอนว่าย่อมไม่มีทางเป็นไปได้ที่จะเหมือนกันเป๊ะ ทั้งนี้เพราะผู้ผลิตเสื้อบอลแท้ก็พยายามป้องกันการเลียนแบบจากผู้ผลิตเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA อย่างถึงที่สุด เช่นโดยการเช่นติดป้ายฮาโลแกรม หรือการใส่รหัสลงไปบนเสื้อแต่ละตัว ซึ่งสัญลักษณ์เหล่านี้มักถูกทำขึ้นมาเฉพาะและเป็นพิเศษด้วยเทคโนโลยีที่แพงเกินกว่าเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA จะนำมาใช้
นอกจากนี้ เนื่องจากผู้ผลิตเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ส่วนใหญ่มักถอดแบบมาจากเสื้อบอลแท้ไซส์ใดไซส์หนึ่งเท่านั้น ทำให้เสื้อบอลก็อบ เกรด AAA มีไซส์จำกัด หรือในบางไซส์ก็มีรูปทรงที่แปลกประหลาดไปจากเสื้อบอลแท้พอสมควร นี่จึงเป็นข้อแตกต่างประการแรกของเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA และเสื้อบอลแท้
ประการต่อมา ประเด็นเรื่องเนื้อผ้า นักสะสมเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ส่วนใหญ่มักไม่ตระหนักถึงความแตกต่างของเนื้อผ้าของเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA กับเสื้อบอลแท้ แต่โดยแท้จริงแล้ว หากนำเสื้อทั้งสองชนิดมาเปรียบเทียบกับแบบช็อตต่อช็อต เอามือลูบให้รู้สึก แลตามองให้เห็นกันจะๆ ก็จะพบว่าคุณภาพของผ้า ความยืดหยุ่น หนา เหนียว นุ่ม รวมทั้งลวดลายบนผืนผ้าระหว่างเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA และเสื้อบอลแท้มีความไม่เหมือนกันอย่างเห็นได้ชัดทีเดียว
ข้อสุดท้ายคือ ประเด็นเรื่องการตัดเย็บ เสื้อบอลก็อบ เกรด AAA กับเสื้อบอลแท้มีความประณีตในการตัดเย็บที่แตกต่างกันอย่างเห็นได้ชัด
จากการสอบถามผู้ที่มีประสบการณ์การใช้เสื้อทั้งสองแบบเพื่อวัตถุประสงค์ต่างๆ ทั้งใส่เพื่อความสวยงาม เล่นกีฬา หรือแม้กระทั่งการสะสม พบว่าโอกาสที่จะได้พบปัญหาตะเข็บหลุดลุ่ย เดินด้ายเบี้ยวไปโย้มากับเสื้อบอลแท้ แม้จะพอมีอยู่บ้างแต่ก็นับได้ว่าน้อยกว่าความเป็นไปได้ที่จะพบเรื่องเหล่านี้กับเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ซึ่งประเด็นนี้ยังหมายรวมถึงความแข็งแรงคงทนในรายละเอียดต่างๆ ที่โดยข้อเท็จจริงแล้วมิตรสหายในวงการนักสะสมหลายท่าน รวมทั้งสิ่งที่ได้เห็นชัดๆ เต็มสองตาเวลาเล่นบอลกับผองเพื่อนต่างยืนยันได้ว่าอายุการใช้งานของเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA สั้นกว่าเสื้อบอลแท้อยู่หลายขุม โดยเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA มักจะมีส่วนที่เสียหายเป็นลำดับต้นๆ คือ เฟล็กแตกร่อน สีตก ตะเข็บลุ่ย เป็นต้น
เมื่อพิจารณาความแตกต่างระหว่างเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA กับเสื้อบอลแท้ ออกมาเป็นข้อๆ ดังนี้แล้ว ผู้เขียนจึงกล้าและสามารถยืนยันได้ 100+++% ว่า เสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ไม่ใช่เสื้อบอลแท้ที่ตก QC (การควบคุมคุณภาพการผลิต) จากโรงงานอย่างแน่นอน และหาญนอนยันด้วยว่า เสื้อบอลแท้เป็นของดีจริง และดีกว่าเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA อย่างมีนัยสำคัญพอจะแยกแยะความแตกต่างออกได้อย่างไม่ยากเย็น
แต่นั่นก็มิได้หมายความว่า เสื้อบอลก็อบ เกรด AAA เป็นของที่ย่ำแย่เลวร้ายและไม่ควรค่าแก่การสะสมแต่ประการใด ทั้งนี้เพราะหากพิจารณาตามความเป็นจริงแล้วจะพบว่า เสื้อบอลแท้ ของใหม่ ซึ่งมีราคาเริ่มต้นในช็อปอยู่ที่ประมาณ 2,500 บาทนั้น ถือได้ว่ามีราคาสูงมากเมื่อเทียบกับรายได้ประชาชาติของคนไทยที่มีค่าเฉลี่ยประมาณ 10,000 บาท/เดือน
ดังนั้น อาจไม่ใช่เรื่องเกินเลยไปแต่ประการใดที่จะกล่าวว่าเสื้อบอลแท้ถือเป็นของเล่นราคาแพงของคนกลุ่มหนึ่ง และเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ก็ถือเป็นทางเลือกที่สามารถเข้าถึงได้ของคนอีกกลุ่มหนึ่งเช่นกัน
โดยส่วนตัวแล้ว ผู้เขียนซึ่งประกอบกิจการค้าขายเสื้อบอลแท้มากว่า 5 ปี ย่อมมีความมุ่งหมายให้นักสะสมเสื้อบอลทุกคนเก็บสะสมแต่เสื้อบอลแท้เพียงอย่างเดียว เพราะนอกจากจะเป็นการไม่ละเมิดลิขสิทธิ์ของสโมสรอันเป็นที่รัก และผู้ผลิตที่ต้องเสียเงินเสียทองมากมายไปกับการออกแบบ ค่าลิขสิทธ์ และอีกนานาโสหุ้ยแล้ว ยังนับเป็นโอกาสที่จะได้ใช้สินค้าที่มีคุณภาพดีกว่า และเป็นหนทางหนึ่งในการสนับสนุนทีมที่ท่านรักอย่างง่ายที่สุดด้วย แต่แน่นอนว่าด้วยข้อจำกัดที่ผู้เขียนได้กล่าวถึงก่อนหน้านี้ ประกอบข้อเท็จจริงที่ว่าผู้คนมากมายหลายหลากที่มาย่อมต้องมีรสนิยมที่ผิดแผกแตกต่างกันออกไป ดังนั้น การสะสมเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA จึงถือเป็นอีกทางเลือกหนึ่งของแวดวงนักสะสมเสื้อบอล ซึ่งคงไม่ใช่เรื่องเลวร้ายที่น่าถูกประนามแต่ประการใด
สรุป
จากประสบการณ์ในแวดวงนักสะสมเสื้อบอล คำถามที่ผู้เขียนเจออย่างบ่อยจากมิตรสหายหลายนามกับลูกค้าผู้กระหายใคร่รู้มากมายคือ "เสื้อบอลแท้ต่างจากเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ยังไง?"
เมื่อพิจารณาจากข้อเท็จจริงแล้ว แม้ว่าเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA จะมีวิวัฒนาการที่ดีจนพัฒนาขึ้นมามีความใกล้เคียงกับเสื้อบอลแท้อย่างมาก แต่เมื่อเปรียบเทียบกันเป็นประเด็นๆ ไปแล้ว จะพบว่า เสื้อบอลแท้มีคุณภาพที่เหนือกว่าเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ในทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องดีไซน์ เนื้อผ้า และการตัดเย็บ ซึ่งข้อแตกต่างเหล่านี้ทำให้ผู้เขียนกล้าและสามารถยืนยันได้ว่า "เสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ไม่ใช่เสื้อบอลแท้ที่ตก QC (การควบคุมคุณภาพการผลิต) จากโรงงานอย่างแน่นอน และหาญนอนยันด้วยว่า เสื้อบอลแท้เป็นของดีจริง และดีกว่าเสื้อบอลก็อบ เกรด AAA อย่างมีนัยสำคัญพอจะแยกแยะความแตกต่างออกได้อย่างไม่ยากเย็น"
สุดท้ายนี้ แม้จะยอมรับว่า เสื้อบอลก็อบ เกรด AAA ไม่ได้เป็นของที่ย่ำแย่เลวร้ายและมิควรค่าแก่การสะสมแต่ประการใด เพราะด้วยความเคารพในข้อเท็จจริงเรื่องฐานะทางเศรษฐกิจ ประกอบข้อเท็จจริงที่ว่าผู้คนมากมายหลายหลากที่มาย่อมมีรสนิยมที่แตกต่างกัน แต่ทั้งนี้ผู้เขียนมุ่งหมายว่า นักสะสมเสื้อบอลทั้งหลายจักได้เก็บแต่เสื้อบอลแท้เพราะเป็นโอกาสที่จะได้ใช้สินค้าที่มีคุณภาพดีกว่า อีกทั้งยังเป็นหนทางหนึ่งในการสนับสนุนทีมที่ท่านรักอย่างง่ายที่สุดด้วย
สุรเดช คล้องมงคล
(วรธนกร อังวาณิชชากุล)
(เผยแพร่ครั้งแรก 13 ธ.ค. 2011)